TÜİK datalarına nazaran, Temmuz ayında dış ticaret açığı bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 41,8 azalarak 12 milyar 532 milyon dolardan, 7 milyar 295 milyon dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2023 Temmuz ayında yüzde 61,2 iken, 2024 Temmuz ayında yüzde 75,5’e yükseldi.
Dünya gazetesi müellifi Naki Bakır da TÜİK’in açıkladığı bilgileri bugünkü köşesinde kaleme aldı.
Naki Bakır’ın yazısı şöyle:
“Enflasyondan sonra ikinci temel maksadı cari açığı düşürmek olan mevcut ekonomik programla uyumlu bir seyir izleyen dış ticaret tablosunda iyileşme temmuzda daha da belirginleşti. İhracatta canlanma, ithalatta ise kurlardaki yatay seyre karşın iç talepteki daralmaya bağlı olarak düşüş yaşanan temmuzda 7,3 milyar dolarla geçen yılın birebir ayındakinin neredeyse yarısı kadar bir dış ticaret açığı verilirken, yıllık bazda ise açık 82,4 milyar dolarla son 25 ayın en düşük seviyesine indi. Yıllık açıkta son bir yıldaki küçülme 40 milyar dolara yaklaştı.
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı dış ticaret verilerine nazaran temmuzda geçen yılın aynı ayına nazaran ihracat yüzde 13,8 oranındaki artışla 22 milyar 510 milyon dolar olurken, ithalat yüzde 7,8 azalarak 29 milyar 804,9 milyon dolara geriledi ve aylık bazda 7 milyar 294,9 milyon dolarlık bir dış ticaret açığı verildi. Aylık açık, geçen yılın tıpkı ayındaki seviyesinin yüzde 41,8 altında gerçekleşti. İthalattaki düşüşe karşın aylık dış ticaret hacmi geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 0,4 genişleyerek 52 milyar 314,9 milyon dolar oldu. Geçen yıl temmuzda yüzde 61,2 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı, bu yıl tıpkı ayda ise yüzde 75,5 seviyesinde oluştu.
Bu yılın birinci yedi ayında dış ticaretteki gerçekleşmeler, 9 günlük bayram tatilinin olduğu hazirandaki arızî gelişme dışında, aylar itibarıyla lehte bir seyir izledi.
Ocak-temmuz periyodu toplamında ihracat geçen yılın tıpkı dönemine nazaran yüzde 4,1 artışla 148 milyar 737,9 milyon dolara yükselirken, ithalat hacmi yüzde 8,3 daralarak 198 milyar 675,6 milyon dolara geriledi. Böylelikle dış ticaret açığı geçen yılın birinci yedi ayındaki hacme nazaran yüzde 32,4 küçülerek 49 milyar 937,7 milyon dolara indi. Dış ticaret hacmi ise yedi aylık dönemlere nazaran yüzde 3,4 daralarak 295 milyar 146,2 milyon dolar oldu. Geçen yılın birinci yedi ayında yüzde 65,9 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı bu yıl tıpkı periyotta 9 puanlık artışla yüzde 74,9’a yükseldi.
YILLIK AÇIK 82.4 MİLYAR DOLARA İNDİ
Temmuz sonu prestijiyle son bir yılda toplam ihracat 261,5 milyar dolara, yıllık ithalat ise 343,9 milyar dolara ulaştı. Geçen yılın temmuz sonu prestijiyle 121,1 milyar dolar olan yıllık dış ticaret açığı bu yıl temmuz sonu prestijiyle 82,4 milyar dolara kadar indi. Buna göre yıllıklandırılmış bazda dış ticaret açığı son bir yılda yüzde 32 oranında 38,7 milyar dolar küçüldü. Geçen yıl temmuz sonu prestijiyle yüzde 67,6 olan yıllık ihracatın yıllık ithalatı karşılama oranı 8,4 puan artarak bu yıl tıpkı tarihte yüzde 76’ya ulaştı.
Yıllık dış ticaret açığı Mayıs 2023’te 122,2 milyar dolara kadar yükseldikten sonra ekonomide radikal siyaset değişikliğine gidilen geçen yılın ikinci yarısından itibaren aylar itibarıyla daima küçülerek bu yıl mayıs sonunda 87,1 milyar dolara kadar inmiş, ihracatta düşüş, ithalatta artış yaşanan haziran ayında ise 87,7 milyar dolara çıkmıştı. Buna nazaran uzun tatil nedeniyle haziranda yaşanan gelişme arızi olarak kaldı ve yıllık bazda dış ticaret açığı temmuzda da kapanma yönündeki seyrine devam etti.
CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI CEVDET YILMAZ: TÜM VAKİTLERİN EN YÜKSEK TEMMUZ RAKAMI
Temmuz ayına ait süreksiz dış ticaret datalarını kıymetlenen Cumhur-başkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, uyguladıkları siyasetlerin beklentileri olumlu tarafta etkilediği ve öngörülebilirliğin arttığı ekonomik ortamda ihracatın gelişmeye devam ettiğini vurguladı. Yılmaz, “İhracatımız 2024 yılı temmuz ayında geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 13,8 artarak 22,5 milyar dolar olarak gerçekleşti ve tüm vakitlerin en yüksek temmuz ayı ihracat bedeli olarak kaydedildi. Cari açık başta olmak üzere risklerin azaldığı bir ortamda, dövize erişim artarken, dış finansmanın maliyeti düştü. Tesis ettiğimiz ekonomik istikrar ve inanç ortamında ihracat odaklı sürdürülebilir büyüme maksadımız ve istihdam dostu politikalarımız doğrultusunda iktisadımızı daha da güçlendirmek için emin adımlarla ve kararlılıkla ilerliyoruz” dedi.
HAZİNE VE MALİYE BAKANI MEHMET ŞİMŞEK: CARİ AÇIĞIN AZALTILMASINDA ARALIK KATETTİK
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, dış ticaret datalarıyla ilgili değerlendirmesinde “Makroekonomik dengesizliklerden biri olan yüksek cari açığın azaltılmasında değerli aralık katettik” dedi. Şimşek, “Temmuz’da yıllık dış ticaret açığı bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran 38,7 milyar dolar geriledi. Bu durum temmuz için yıllık cari açıkta 20 milyar doların altında bir düzeye işaret ediyor. Azalan cari açık ve dış finansman gereksinimi dezenflasyon sürecine kıymetli katkı veriyor. Ana maksadımız olan fiyat istikrarına ulaşarak gelir dağılımında kalıcı refah artışı sağlayacağız” diye konuştu.
TİCARET BAKANI ÖMER BOLAT: DÖVİZ REZERVLERİNİN ARTMASINA KATKI YAPACAK
Temmuz ayı dış ticaret verilerini değer-lendiren Ticaret Bakanı Ömer Bolat, dış ticarete ait açıklanan dataların uygulanan iktisat siyasetlerinin başarılı sonuçlar ürettiğini, hem ihracatın artmasına hem de büyüme gayelerine olumlu katkı sağladığını gösterdiğini belirtti. Bolat, “Dış ticaret ve cari süreçlerde yaşanan dengeleme ve güzelleşme, döviz rezervlerimizin artmasına ve istikrarın güçlenmesine katkı yapacaktır” dedi. Hükümetin uyguladığı siyasetler ve attığı adımların programın güçlü biçimde çalışmaya devam ettiğini gösterdiğini belirten Bolat, resmi datalara nazaran mal ve hizmet ihracatının arttığını, ithalatın ise azalmaya devam ettiğini tabir etti.
AYLIK AÇIĞIN YÜZDE 59’U GÜÇ VE ALTINDAN
Temmuz ayında Türkiye’nin güç ve nakdî olmayan altında ihracatı geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 22,4 artışla 1 milyar 986 milyon dolar olurken, bu eserlerdeki ithalatı yüzde 19 azalarak 6 milyar 298,9 milyar dolara geriledi. Kelam konusu eserlerin dış ticaretinde verilen açık yüzde 29,9 küçülerek 4 milyar 312,9 milyon dolara indi.
Enerji eserleri ve altın dış ticaretinde geçen yılın temmuz ayında yüzde 20,9 olan ihracatın ithalatı karşılama oranı bu yıl tıpkı ayda yüzde 31,5’e çıktı. Buna nazaran güç eserleri ve nakdî olmayan altın hariç ihracat, temmuzda geçen yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 13 artarak 20 milyar 524 milyon dolara yükseldi, bu eserler hariç ithalat ise yüzde 4,2 azalarak 23 milyar 506 milyon dolara geriledi.
Enerji eserleri ve nakdî olmayan altın hariç dış ticaret açığı temmuz ayında 2 milyar 982 milyon dolar oldu. Buna nazaran temmuzda verilen her 100 dolarlık açığın 59 doları güç eserleri ve altından kaynaklandı. Temmuzda güç ve altın dışındaki eserlerde dış ticaret hacmi yüzde 3,1 büyüyerek 44 milyar 30 milyon dolar olarak gerçekleşti. Aylık bazda güç ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 74’ten yüzde 87,3’e yükseldi.
SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANI MEHMET FATİH KACIR: PROGRAM DAHİLİNDE DÜZGÜNLEŞME SÜRECİNİ SÜRDÜRECEĞİZ
Temmuz ayı dış ticaret bilgilerini kıymetlendiren Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, “Dış ticarette alınan güzel sonuçlar, cari süreçlerde yaşanan düzgünleşme ve dengelenmeler Türkiye’nin kararlı ve istikrarlı iktisat siyasetlerinin sonucudur” açıklamasını yaptı. Takvim ve program dahilinde ıslahat ve düzgünleşme sürecini sürdüreceklerini lisana getiren Kacır, “Dış ticarette alınan yeterli sonuçlar, cari süreçlerde yaşanan güzelleşme ve dengelenmeler Türkiye’nin kararlı ve istikrarlı iktisat siyasetlerinin sonucudur. Takvim ve program dahilinde ıslahat ve düzgünleşme sürecini sürdüreceğiz. Türkiye’nin rotası ve maksadı muhakkaktır; Yatırım, inovasyon, yüksek teknoloji, istihdam, üretim ve ihracatla büyümek” dedi”