ABD Başkanı seçilen Donald Trump, savunma siyasetinden sorumlu müsteşarlık konumu için Elbridge Colby’yi aday göstereceğini açıkladı.
Colby’nin adaylığı, Trump’ın ulusal güvenlik, savunma ve diplomatik durumlar için seçtiği ve dış siyaset kelam konusu olduğunda daha şahin bir tavır sergileyen Marco Rubio üzere başka kimi isimlerle tam bir tezat oluşturuyor.
Eski CIA yöneticisi William Colby’nin torunu olan Colby, bir evvelki Trump idaresinde Pentagon’da misyon yaptı ve 2017-2018 yılları ortasında strateji ve kuvvet geliştirmeden sorumlu bakan yardımcısı olarak görev yaptı.
O vakitten bu yana, dış siyaset öncelikleri hakkında kamuoyuna yazılar yazdı ve Washington’un ulusal güvenlik ve askeri gündemini hangi hususlara öncelik vermesi gerektiğine inandığını sık sık lisana getirdi. Colby’ye nazaran bu odak noktası Orta Doğu değil Çin olmalı.
2021’DEKİ MAKALEDE İŞARET ETTİ
Colby 2021’de birlikte yazdığı bir makalede, “Amerika Birleşik Devletleri Orta Doğu’daki stratejik angajmanını çok daha büyük ölçüde sınırlandırmalıdır. Bu hem gerekli hem de uygulanabilir” sözlerini kullanıyor.
“ORTA DOĞU ÖNEMSİZDİR”
Colby, Orta Doğu’nun ABD için kıymetsiz olduğunu şu sözlerle vurguladı:
“Orta Doğu bir bütün olarak nispeten değersizdir; global gayrisafi yurtiçi hasılaya oranı yüzde 10’dan çok daha azdır.”
Bununla birlikte Colby, ABD’nin bölgedeki öncelikleri ortasında “İsrail’in güvenliğini sağlamak, Körfez ülkelerinin düşmanca davranmasını önlemek ve son olarak da ulus ötesi terörizmi engellemek” olduğunu savundu. Fakat bu üç önceliğin de ABD’nin Orta Doğu’da sahip olduğu geniş fizikî ayak izi olmadan da gerçekleştirilebileceğini savundu.
2021 yılında yayınlanan kelam konusu makalede, “Amerika’nın Orta Doğu’daki ikinci temel çıkarı, bilhassa Amerikalılara karşı olmak üzere, hudut aşan terörist akınları önlemektir” tabirleri de yer alıyor.
Colby şunları söylüyor:
“Son yıllardaki tecrübelerin de gösterdiği üzere, büyük kara müdahaleleri bu sorunun tahliline yardımcı olmamakta ve katiyen sorunu daha da kötüleştirmektedir.”
IRAK İŞGALİNE KARŞIYDI
Colby, ABD öncülüğündeki Irak işgaline açıkça karşı çıkmış ve o vakitten beri ABD’nin yurtdışındaki her müdahalesine -Rusya’nın işgaline karşı çabasında Ukrayna’ya artan ABD askeri dayanağı de dahil olmak üzere- karşı çıktığını söylemiştir.
Kendisi tıpkı vakitte ABD’nin İran’la askeri olarak karşı karşıya gelmesine de karşı ve bu da onu şu anda Trump’ın yeni takımında yer alanlar da dahil olmak üzere pek çok Cumhuriyetçi ile uyuşmazlığa düşürüyor.
Colby, İran’a direkt saldırmak yerine nükleer programını denetim altına almayı savundu ve 2019’da İran’a bağlı Husilerin Suudi petrol tesislerine büyük bir akın düzenlemesinin akabinde Trump’ı Tahran’la savaşa girmemesi konusunda uyardı.
DÖNÜM NOKTASI
Trump önümüzdeki ay Orta Doğu’nun çok kıymetli bir süreçten geçtiği devirde misyona başlıyor.
İsrail’in Gazze’ye karşı 14 aydır sürdürdüğü ve birçok hak örgütünün İsrail’in Filistinlilere karşı soykırım uyguladığını tabir ettiği savaşın yanı sıra, Suriyeli muhalifler Beşar Esed rejimini devirerek Esed ailesinin Suriye’deki 53 yıllık iktidarını sona erdiren çarpıcı bir gelişmeye imza attı. Lübnan’da ise İsrail ve Hizbullah ortasında kırılgan bir ateşkes var.
Savaş aykırısı bir düzlemde kampanya yürüten Trump, ABD’nin şu anda 2.000 askerinin bulunduğu Suriye’ye daha fazla müdahil olmak istemediğini söyledi.
Trump ayrıyeten misyona geldiğinde İsrail’in Gazze’ye karşı yürüttüğü savaşın sona ermesi gerektiği konusunda da açıklamalarda bulunmuştu.
Rakip kümeler ortasındaki iç savaşın yıkıcı bir insani çatışmaya yol açtığı Sudan’da da devam eden bir çatışma ortamı var. Savaş 10 milyondan fazla insanı yerinden etmiş ve 48 milyonluk nüfusun üçte birinden fazlasını kıtlığın eşiğine getirmiştir.
Colby uzun vakittir ABD’nin Orta Doğu’dan çekilmesi gerektiğini savunurken, Washington’un Çin’in esas tehdit olduğuna inandığı Asya’daki askeri varlığını güçlendirmesi gerektiğini düşünüyor.
Eylül ayında Wall Street Journal için yazdığı bir yazıda “Yaklaşık son on yıldır, Tayvan’ı savunmak için kendimizi hazırlamamız gerektiğini mevcut her ortamda lisana getiriyorum” dedi ve ekledi:
“Ancak benim argümanım her vakit Tayvan’ın Amerika için varoluşsal bir kıymete sahip olmadığı tarafında olmuştur. Daha çok, bizim temel çıkarımız Çin’in Asya üzerindeki bölgesel hegemonyasını reddetmektir. Tayvan bu gaye için çok kıymetli lakin olmazsa olmaz değil.”