Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz başkanlığında Şanlıurfa’da gerçekleştirilen bu yılın son Ekonomi Koordinasyon Kurulu toplantısının akabinde hükümetin iktisat kurmayları ortalarında Milliyet Gazetesi Ankara Temsilcisi Didem Özel Tümer’in de bulunduğu gazetecilerle bir ortaya geldi.
SURİYE’DE YENİ DÖNEM!
Suriye’deki bu huzur ortamını bozmaya dönük provokatif hadiselere de ihtiyatla bakılması gerektiğini belirten Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, “Çok ihtiyatlı bir halde gelişmeleri takip etmemiz lazım. Suriye’de farklı gayelerle Suriye’nin istikrarını bozmak isteyecek güçler her vakit olabilir, bunların toplumsal medyadan ülkemizdeki birtakım kesitler üzerinden de algılar oluşturmaya çalışarak oradaki istikrarı bozmaya çalışıcı aksiyonları olabilir. Bunlara karşı hepimizin çok uyanık olması lazım. Biz Türkiye’de olduğu üzere Suriye’de de Alevi’siyle, Sünni’siyle, Türk’üyle, Arap’ıyla, Kürt’üyle, Hristiyan’ıyla, Müslüman’ıyla, kim olursa olsun, Suriye Suriyelilerindir diyoruz. Suriyeliler birlik, beraberlik içinde yaşasın. Bir ortak şemsiye altında eşit vatandaşlar olarak huzur içinde, itimat içinde yaşasınlar istiyoruz. Bunu bozmaya çalışan her türlü aksiyonun de hem Suriye’ye, hem bölgemize ziyan vereceğine inanıyoruz” tabirini kullandı.
“Suriye istikrar kazandıkça, zenginleştikçe, refahı arttıkça turizmden ticarete her türlü alanda ekonomik olarak da Türkiye’ye çok kıymetli katkıları olacaktır” diyen Yılmaz “Suriyelilerin Türkiye’de yaşayıp Türkçe’yi öğrenmeleri, buralarda geliştirdikleri bağlantılar yeni periyotta bir köprü görevi de görecektir Türkiye ile Suriye ortasında. Suriyeli kardeşlerimiz gitseler, vatanlarına gittiklerinde birebir vakitte Türkiye’yi tanıyan, Türkçe’yi bilen beşerler olarak, Türkiye’den çeşitli ilişkileri olan beşerler olarak ekonomik bağlantılarımıza de, kültürel bağlantılarımıza de, turizmimize de, hangi alanı düşünürseniz düşünün, sanatsal dünyamıza da, her alanda katkıları devam edecektir diye inanıyorum.” değerlendirmesinde bulundu.
BAHÇELİ’NİN ÇIKIŞI
Sayın Bahçeli’nin perspektifi çok açık, terörsüz bir Türkiye, huzurlu bir Türkiye. Türkiye yüzyılı dediğimiz Sayın Cumhurbaşkanımızın ortaya koyduğu vizyonun da biliyorsunuz en kıymetli ögelerinden biri Türkiye yüzyılı huzurun yüzyılı olacaktır başlığı. Bu huzur sıkıntısı, terörsüz bir Türkiye problemi çok çok kıymetli. Hasebiyle biz bir taraftan bütün vatandaşlarımızı eşit, onurlu vatandaşlar olarak demokratik bir ülkede kendilerini en rahat hissettikleri bir halde yaşamalarından yanayız. Demokratik bir ortamın sağladığı imkânlardan hukuk devleti çerçevesinde herkesin eşit vatandaşlık çerçevesinde yaşadığı bir ülke. Lakin bir taraftan da terörün varlığı demokratik siyaseti zehirliyor bedelli arkadaşlar. Ben daima altını çiziyorum, terörün başladığı yerde demokratik siyaset bitiyor. Terörün gölgesi siyasi partiler üzerinde olduğu sürece gerçek manada bir demokratik siyasetten bahsetmeniz mümkün değil. Münasebetiyle farklı partiler olabilir ülkemizde, farklı görüşler olabilir, bir hukuk sistemi içerisinde herkes özgürce fikirlerini ortaya koyar, ancak terör bir siyasi partiye yahut bir sivil üzere görünen bir yapıya bir halde tesir ediyor, yönlendiriyorsa hiçbir demokratik ülkenin bunu kabul etmesi mümkün değil. Hasebiyle biz şunu dilek ediyoruz: Terörün gölgesinde olmadığı bir demokrasi, bu çerçevede Türkiye’nin de bunu hak ettiğine inanıyoruz. Türkiye bütün içinde yaşattığı zenginliklerle birlikte kapsayıcı bir millet anlayışı içinde, bütün bu farklılıkları kuşatan bir millet anlayışı içinde yoluna devam edecektir. Fakat bir taraftan da olağan şunun da altını çizmem lazım, biz hiçbir vakit kendi ülkemizin güvenliğini diğerlerinin denetimine bırakacak bir yaklaşıma da sahip değiliz. Türkiye Cumhuriyeti kararlı bir halde, kesintisiz bir formda terörle uğraşını her biçimde sürdürecektir, ondan hiç kimsenin kuşkusu olmasın. Ancak elbette gönül dilek eder ki karşımızda bir terör örgütü kalmasın, bununla uğraş etmek muhtaçlığı da ortadan kalksın, bunu da elbette kim istemez? Hasebiyle önümüzdeki süreçlerde bu gelişmeleri daima birlikte takip edeceğiz. Biz her vakit demokrasiden yana olduk, kalkınmadan yana olduk, onun da altını çizmek isterim. Terör, demokrasinin de, kalkınmanın da düşmanıdır. Terörün olduğu yerde ne temel hak ve hürriyetlerinizi kâmilen yaşayabilirsiniz, ne de kalkınabilirsiniz. Münasebetiyle terörün ortadan kalktığı bir ortam hem ülkemiz için, hem doğu-güneydoğu için demokrasi bakımından da, kalkınma bakımından da çok daha olumlu bir ortam oluşturacaktır. Lakin biz her türlü dediğim üzere terörle gayretimizi kesintisiz bir formda sürdüreceğiz, ancak bir taraftan da terör örgütlerinin ortadan kalktığı bir ortam elbette hepimizin de istek ettiği bir ortam.
SURİYEYE YAPTIRIMLAR (BATILI DEVLETLERİN)/
Suriye’deki bu yaptırımlar problemi. Arkadaşlar biraz alışılmış bu Batının yaptırımları biliyorsunuz, daha çok Batılı ülkelerin evvelki rejime yönelik ortaya konmuş yaptırımlar. Münasebetiyle şu anda yeni bir durum var, bunu kesinlikle yine değerlendireceklerdir diye inanıyorum. Esasen Suriye’nin bu yeni periyotta ekonomik gelişimi, halkın yıllardır zati Esed rejimi altında külfet çeken halkın rahatlaması bakımından da bu yaptırımların kalkması gerekiyor, fakat daha sürecin çok başlarındayız elbette. Önümüzdeki süreçlerde bunlar aşama-aşama gündeme gelecektir diye inanıyorum. Şu andaki idare artık yeni bir devir oluşmuştur Suriye’de, eski periyodun kalıplarıyla, kavramlarıyla bence bakılması hakikat değil. Birleşmiş Milletler’den birisi gidip orada şu andaki yetkililer kimse onlarla oturup görüşüyorlar, Amerika Birleşik Devletleri’nden heyetler gidip görüşüyor, Avrupa’dan heyetler görüşüyor, çeşitli ülkelerden beşerler gelip görüşüyorlar. Geçmişten kalma birtakım kavramlar olabilir, ona bir şey demiyorum, fakat yeni bir devir, yeni bir durum fiilen oluşmuş durumda. Bu kurallarla artık hadiseleri kıymetlendirmekte yarar var diye inanıyorum.
CUMHURBAŞKANI ERDOĞAN’IN TABAN FİYAT AÇIKLAMASI
Ciddi bir sapma olursa dedi Sayın Cumhurbaşkanımız, yani önemli, ihmal edilemeyecek seviyede bir sapma gerçekleşirse bu tıp hususlar her vakit kıymetlendirilebilir dedi. Ancak biz elbette ki bir sapma beklemiyoruz, inşallah 2025 yılında çok daha güçlü bir formda dezenflasyon sürecini devam ettireceğiz. Bu süreç aslında başlamıştı, 2025’te de bu süreç devam edecek. Enflasyonun düştüğü bir ortamda insanımızın satın alma gücü yükselecek, her vakit altını çiziyoruz, kıymetli olan satın alma gücüdür. Kalıcı toplumsal refahın özü budur. Bugün bir artış yaparsınız, yarın ondan daha yüksek bir enflasyon olur, hiçbir manası kalmaz. Değerli olan satın alma gücünün artmasıdır. Geçen TÜİK’in de yayınladığı istatistikler oldu, kesinlikle incelemişsinizdir gelir dağılımı istatistikleri. 2023 referanslı, 2024 denildi, fakat temel şeyi 2023’e dair sayılar. Oradan da şunu görüyoruz: Tüm dünyada kıymetli arkadaşlar pandemiden sonra sürdürülebilir kalkınma göstergeleri geriye gitti. Biz de etkilendik, birçok ülke de etkilendi. Lakin 2023’ten başlayarak bir toparlanma görüyoruz. Gelir dağılımında izafî de olsa bir düzgünleşme ortaya çıkmış durumda. Gini katsayısında bunu görüyorsunuz. En üst gelir kümesiyle en az gelir kümesini oranlayan hesaplamalarda da görüyorsunuz. 2024’te de ben bunun devam ettiğini görüyorum, öncü göstergeleri var bunun. En değerli gösterge de emeğin katma bedel içinde yahut ulusal gelir içindeki hissesi, 2024 yılında tarihi yüksek düzeylere gelmiş durumda. Yani şu anda emeğin ulusal gelirdeki hissesi, ulusal gelir hesaplarındaki hissesi hayli âlâ bir noktaya gelmiş durumda. Bunun gelir dağılımına yansımasını inanıyorum ki gelecek yıl yapılacak hesaplamalarda 2024 gelir dağılımı olarak da göreceğiz.
Tabii ki gönül ister ki daha fazla olsun, fakat daima altını çiziyoruz bu taban fiyat, bunun üstünü verebilecek bölümlerin, zati yapmaları gerekir diye inanıyoruz ki gerçekten fiilen de bunları yaşıyoruz. Burada temel olan işletmelerin verimliliklerinin artması, daha ayaklarının üzerinde duran işletme sayımızın yükseltmesi ve çalışanlarına daha fazla bunun yansıması, temel olan budur. İnşallah önümüzdeki süreçlerde bu daha da artar.
Asgari fiyatlı sayısıyla ilgili de bence yanlış birtakım yorumlar yapılıyor. Yani yüzde 50’si falan üzere şeyler söyleniyor. Kayıtlı SGK çalışanlarının sigortalı sayısının yüzde 42’si, bu da 6,7 milyona denk geliyor, 33 milyon çalışan içinde 6,7 milyon kişi. Bunun da bir kısmı eksik kayıtlılık kıymetli arkadaşlar, yani taban fiyatlı üzere görünüyor fiili fiyat muhtemelen, zira taban fiyattan prim alınmıyor, kayıt dışılığın iki çeşidi var. Bir tanesi tam kayıt dışılık, onu görmüyorsunuz hiçbir biçimde. Başkası de eksik kayıtlılık dediğimiz, yani daha az prim ödemek için daha az gösterilir. Vergiden, primden kaçınmak için gösterilebiliyor. Hasebiyle bu istatistiklere bakıp herkes bu kadar alıyor diye düşünmek yanlışsız değil, bunun daha alan araştırmalarıyla tahminen netleştirilmesi lazım. Önümüzdeki süreçlerde Türkiye büyüdükçe, daha güçlü hale geldikçe, imkânlarımız genişledikçe alışılmış ki toplumsal refahın daha fazla arttığını, çalışan bölümlere daha fazla bunun yansıdığını da daima birlikte göreceğiz.
NÜFUS SİYASETLERİ KURULU
Son olarak nüfus siyasetleriyle ilgili bir şey söyleyeyim. Bu mevzuyu epeydir çalışıyorduk, Sayın Cumhurbaşkanımız bir kabine toplantısında bu hususla ilgili kararını ortaya koymuştu, o tarihten itibaren üzerinde oldukça çalıştığımız bir mevzu oldu bu. Biliyorsunuz doğurganlık süratimiz 1,5’lara kadar düşmüş durumda. Kimi Avrupa ülkelerinin de altına gelmiş durumdayız. Münasebetiyle bu uzun vadede çok değerli sonuçları olabilecek bir durum. Bununla ilgili hem tahlil yapıp nedenlerini tespit etme, hem de bunu olumlu tarafta etkilemeye dönük, yükseltmeye dönük önlemler geliştirme anlamında Nüfus Politikaları Kurulu değerli. Birinci toplantımızı Ocak ayının birinci yarısında gerçekleştirmeyi planlıyoruz. Alışılmış bu birinci toplantı olacak sonuçta, burada genel değerlendirmeler yapacağız. Akabinde bir yol haritası çıkaracağız.
Bir yol haritası üzerinde çalışacağız. Çok boyutlu bir hadiseden bahsediyoruz, yani nüfus dediğiniz vakit tek bir sorundan ibaret değil. Bakım hizmetlerinden çalışma hayatına, evlilik yaşından sezaryen doğumlara, gelir seviyesinden diğer hadiselere varıncaya kadar çok sayıda değişkenin olduğu bir alandan bahsediyoruz. Hasebiyle biz de bu kapsamda bakacağız, konseye da bakarsanız şuranın yapısı da bu biçimde. Çok çeşitli bakanlıklar var, şura olmasının manası da bu, yoksa bir tane bakanlık ilgilensin denirdi. Çok boyutlu olduğu için işte bütün bu tarafları içeren bir heyet formunda organize edildi. Gündeme nazaran sivil toplumdan, üniversitelerden, işte öbür kurumlardan davetliler de olacak. Tahliller yaptık, bir taraftan da Aile Enstitüsü kurduk biliyorsunuz. Hacettepe’de yeniden önemli bir enstitü var Nüfus Etütleri Enstitüsü, yani işin bilimsel çalışmaları da bir taraftan yapılarak bunları da siyasete dönüştürecek formda bu kurumumuzu faal bir halde çalıştıracağız. Birinci toplantımızı Ocak ayının birinci yarısında gerçekleştireceğiz. Uzun vadede en temel problemlerden biri nüfus sorunu, toplumsal güvenlik sisteminden öteki alanlara varıncaya kadar birçok şeyi etkiliyor. Münasebetiyle bu mevzuya Türkiye’nin daha sistematik bir halde yaklaşması, daha kapsamlı siyasetlerle yaklaşması bakımından da çok güzel bir karar olduğunu tabir etmek isterim.